ملانوما یک تومور بدخیم است که از ملانوسیت‌ها منشأ می‌گیرد که این ملانوسیت‌ها سلول‌هایی هستند که رنگدانه‌ای به نام ملانین تولید می‌کنند که باعث ایجاد رنگ پوست می‌شوند. بیماری ملانوما می‌تواند در پوست طبیعی و یا پوست رنگی مانند یک خال گوشتی سیاه رنگ و یا مانند عنبیه چشم شروع شود. این بیماری عمدتاً بر روی پوست یافت می‌شود، اما در روده‌ها، دهان، اندام تناسلی و یا نواحی مقعد و چشم‌ها نیز یافت می‌شود. هنگامی‌که ملانوما در مراحل اولیه تشخیص داده نشود، ممکن است به دیگر بخش‌های پوست نیز گسترش یابد.
 
ملانوما یک نوع سرطان پوست است. این سرطان معمولاً بر روی کمر مردان و بر روی بازوها و قسمت‌های پایینی پاهای زنان رخ می‌دهد. برخی افراد دارای خال‌های گوشتی غیر معمول بر روی پوست خود می‌باشند که ممکن است اغلب به ملانوما تبدیل شود. چنین افرادی که دارای خال‌های پوستی هستند، بیشتر در معرض ابتلا به بیماری پوستی ملانوم قرار داشته و باید خود این افراد بررسی‌های لازم را برای مشاهده علائم ملانومای متاستاتیک انجام دهند و در صورت بروز این علائم به پزشک مراجعه کنند.
 

علل بروز ملانومای متاستیک

بر اساس آمار، 20 درصد از ملانومای پوستی منشأ خال‌های گوشتی را دارا می‌باشند. با این‌حال، تشخیص این دو عارضه از هم مشکل است، چون ملانوما مشابه خال‌های گوشتی است. اعتقاد بر این است که مواجهه بیش از حد با نور ماوراء بنفش علت اصلی این نوع سرطان می‌باشد. مواجهه مکرر با نور خورشید به ویژه در دوران کودکی باعث افزایش احتمال ابتلا به ملانوم می‌گردد. افراد سفید پوست بیشتر در معرض ابتلا به این اختلال قرار دارند. وراثت نیز نقش مهمی در ابتلا به این نوع بیماری پوستی دارد. افرادی که والدین، پدر بزرگ و مادر بزرگ یا خواهران و برادران آن‌ها مبتلا به این بیماری هستند، در معرض خطر بالاتری نسبت به افراد دیگر قرار دارند.
 

علائم

ملانوما به طور معمول در لایه بالایی پوست ایجاد می‌شود، اما اغلب به سرعت به درون پوست نفوذ می‌کند و به لایه‌های عمیق پوست وارد می‌شود. سپس، از طریق جریان خون و یا سیستم لنفاوی به سرعت به اندام‌های دیگر گسترش می‌یابد. شایع‌ترین مناطقی که تحت تأثیر این بیماری قرار می‌گیرند شامل پوست، ریه‌ها، مغز، کبد، گره‌های لنفاوی و استخوان‌ها می‌باشد. علائم و نشانه‌های اولیه ملانوما شامل موارد زیر است.
 
اولین و مهم‌ترین نشان ملانوما، تغییر در اندازه، شکل یا رنگ خال‌های گوشتی و یا هر نوع توده‌های موجود روی پوست می‌باشد. ممکن است مجبور به تماشای این تغییرات در طول دوره زمانی باشید.
 
ملانوما در ابتدا رشد صاف و یکنواختی خواهد داشت. ممکن است انواعی از رنگ‌ها در محدوده سیاه، قهوه‌ای تا خاکستری، صورتی، سفید یا آبی را داشته باشد.
 
لبه‌های این ملانوما اغلب ضعیف بوده و ممکن است به اطراف پوست معمولی متصل گردند. شکل ملانوما معمولاً نامتقارن می‌گردد.
 
علائم ملانومای متاستاتیک شامل موارد زیر می‌باشد
در صورت بروز ملانومای متاستاتیک، ممکن است علائمی مانند خونریزی، خارش، سوزش یا احساس درد داشته باشید. با این‌حال، در برخی موارد، ممکن است هیچ یک از این علائم مشاهده نشود.
 
رنگ ملانوما ممکن است از مرز آن فراتر رود. ممکن است رنگ تیره در لبه خال گوشتی مشاهده شود.
شکستگی پوست یا ضایعات پوست رنگی که التیام نیابد، نشانه ای از سرطان می‌باشد.
تورم گره‌های لنفاوی در کشاله ران یا در ناحیه زیر بغل برخی از علائم شایع ملانوما می‌باشد.
ضخیم شدن زیر پوست یا بی‌رنگ شدن پوست.
در میان علائم دیگر این بیماری می‌توان به مواردی مانند کاهش غیر منتظره وزن، کاهش اشتها، سردرد، سرماخوردگی مزمن، خستگی و تشنج اشاره کرد.
 
قانون ABCDE
ضروری است که قادر به تشخیص خال گوشتی معمولی و ملانوما از هم باشید. متخصصین پوست قانونی را تحت عنوان قانون ABCDE توسعه داده‌اند، که بر طبق این قانون پوست را بررسی کرده و تفاوت بین خال گوشتی و سرطان ملانوما تشخیص داده می‌شود. در این قسمت در رابطه با قانون ABCDE صحبت می‌کنیم.
 
A
 مخفف عدم تقارن می‌باشد. به بیان ساده، دو طرف خال گوشتی با همدیگر مطابقت ندارد.
B
مخفف مرز نامنظم می‌باشد. مرز ملانوما پراکنده، تار و قطعه قطعه می‌باشد.
C
این علامت مشخص کننده رنگ می‌باشد. رنگدانه موجود بر روی ملانوما یکنواخت نیست. می‌توان تغییراتی را در رنگ از یک انتها به انتهای دیگر این عارضه مشاهده کرد. این تغییرات یکی از علائم اولیه ملانوما می‌باشد.
D
نشان دهنده قطر می‌باشد. اندازه ملانوما معمولاً بزرگتر از 6 میلی‌متر است.
E
مخفف تکامل می‌باشد. ملانوما در طول توسعه آن تغییرات زیادی را در محدوده اندازه، شکل، سطح، رنگ خال و علائم خواهد داشت.
 

درمان

درمان ملانومای متاستاتیک وابسته به مکان و میزان گسترش این بیماری بر روی پوست است. گزینه‌های درمان معمولاً شامل جراحی، شیمی درمانی، پرتو درمانی و ایمنوتراپی است. اکثر بیماران مبتلا به ملانوما توسط عمل جراحی درمان می‌شود. برخی افراد دارای خال‌های گوشتی غیر معمول بر روی پوست خود می‌باشند که ممکن است اغلب به ملانوما تبدیل شود. این عمل هنگامی‌که تومور کوچک است انجام می‌شود و در مرحله اولیه بیماری اغلب این بیماری با جراحی قابل درمان است. داروهایی نیز برای این بیماری در طی دوره خاصی از درمان مصرف می‌شود و این داروها وابسته به نحوه واکنش بیمار به درمان است. احتمال ابتلای بیمار به سمیت دارویی و یا بروز عوارض جانبی وجود دارد.
 
ملانوما نسبت به دیگر سرطان‌های پوستی کمتر شایع می‌باشد. این بیماری کمتر از 2 درصد موارد سرطان پوست را به خود اختصاص می‌دهد، اما عامل اصلی مرگ و میر ناشی از سرطان پوستی است، چون علائم این بیماری معمولاً بعد از مراحل پیشرفته بروز خواهد کرد. این بیماری تهاجمی‌تر از دیگر سرطان‌های پوست است. در صورتی‌که علائم ملانوم قابل مشاهده باشد، باید بلافاصله توسط متخصص مراقبت‌های بهداشتی وضعیت مورد بررسی قرار گرفته و در صورت نیاز اقدامات درمانی لازم در این زمینه صورت گیرد. باید به این نکته توجه کرد که در صورت تشخیص بیماری در مراحل اولیه آن، این بیماری اغلب قابل درمان خواهد بود.
 
منبع: Bhakti Satalkar - HealthHearty